سیل تکامل گیتار و تارخچه ی آن در موسیقی و آهنگسازی
گیتار یکی از انواع سازهای زهی است که با پیک(فلزی سکه مانند) یا انگشت نواخته میشود که از این جهت سیمهای آن در اثر ارتعاش تولید صدا میکنند، به سازهای گروه کوردوفون (به فرانسوی: Cordophones) یا زه های صدا گفته میشود. این نوع گیتار شش سیم دارد و این ساز علاوه بر داشتن قدمت طولانی و قدیمی دارد و از طرفی یکی از محبوب ترین ساز های موسیقی است و آسانترین آنها است که بسیاری در تلاش هستند تا نواختن با این ساز موسیقی را فرا بگیرند.قدمت این ساز به یونان باستان میرسد. که سالیانی زیادی به عنوان یکی از اجرای مراسمات جشن و پایکوبی استفاده میشد.البته نسخه قدیمی و باستانی این ساز تنها سه سیم یا تار داشت که به نسبت ساز کنونی تفاوت های زیادی از نظر ظاهری و صدا داشت.جد بزرگ تمام سازهایی که ما به عنوان کوردوفون از آنها یاد کردیم یک کمان موسیقی است که تنها یک سیم ساده به دو سر آن متصل بودهاست که با کشیدن و رها کردن سیم صدایی در کمان ایجاد میشده و این صدا به وسیله یک تقویتکننده صوت که به آن متصل بوده تقویت میشدهاست. ازآنجاکه این سیم تنها یک صدای ساده ایجاد میکرده برای داشتن چندین صدا ابتدا یک سیم دیگر و سپس چندین سیم به اندازههای کوتاهتر به کمان بسته شده و از این طریق چندین صدا تولید گردیده است. ازدیاد این سیمها و افزوده شدن یک جعبه تشدید صوت منجر به اختراع چنگ کمانی (Harp Arquee) گردید. سپسسازی متشکل از مجموعهای از سیمها به نام لیر ظهور کرد که در آن سیمهایی به طول مساوی کار گذاشته شده بود. یونانیها دو نوع لیر داشتند، یکی به نام لیرا و دیگری به نام کیتارا؛ کیتارا به وسیله رومیها تغییرشکل یافت؛ نام گیتار نیز از همین کلمه گرفته شدهاست. بعدها رومیها برای نخستین بار سازهایی چون سیتارا، پاندورا Pandora و فیدیکولا Fidicula را نواختند و از این راه آلات کوردوفون در تمام اروپا رواج یافت.اما گیتار چگونه به آسیا و خاورمیانه راه یافته است.سال های پیش زمانی گه اسلام به اروپا راه یافت توسط برخی از تجار به شهر اندلس آورده شد و که بعد از آن به تمامی قسمت های خاور میانه برده شد.
اگر بخواهیم از ظهور ساز گستار سخن بگوییم باید این را ذکر کنیم که از دوره رنسانس پیدار شد،در قرن شانزدهم به شکل تکامل یافته تری رسید که شیتارا نام داشت.
همانطور که در عکس ملاحظه میکنید، گونههای مختلف گیتار ممکن است شامل اجزای متفاوتی باشند، یا شکل اجزاء یا جنس آنها با هم فرق داشته باشند. اما نهایتاً اجزای موجود در همه? انواع گیتارها همینها هستند.
1.سردسته
2.خرک
3.هد (برای کوک کردن ساز)
4.فرت (Fret)
5.Truss Rod (پیچی که برای تنظیم انحنای دسته به کار میرود)
6.Inlays (تزییناتی که نقش راهنما را دارند و معمولاً پشت فرتهای 3 5 7 9 12 15 17 19 21 24 قرار میگیرند)
7.دسته
8.پاشنه (اتصال بدنه با دسته)
9.بدنه
10.پیکاپها (pickups)
11.قسمتهای مربوط به مدار الکتریکی (تنظیمات ولوم و تن صدا)
12.خرک پایینی (Bridge)
13.صفحه پیک گارد (گاهی برای مخفی کردن مدارها و گاهی صرفاً برای جلوگیری از خشدار شدن رنگ بدنه در اثر برخورد پیک به مرور زمان)
14.صفحه? پشتی
15.صفحه? جلویی
16.قسمتهای جانبی
17.دریچه خروج صدا (معمولاً دارای تزییناتی به نام rosset)
18.سیمها
19.saddle (تنظیمکننده ارتفاع هر سیم)
20.فرت بورد (چوبی که فرتها روی آن کوبیده شدهاند)
حال که با ساختار کامل و تاریخچه ی گیتار آشنایی پی دا کردبم میرسیم به بعث انوع گیتار ها را به شیوههای مختلفی میتوان دستهبندی کرد. در این بین اگر بخواهیم از لحاظ صوتی آنها را دستهبندی کنیم، که مسلماً برای یک ابزار موسیقی مناسبترین روش خواهد بود. از آن جایی که نحوه تولید صدای آکوستیک در گیتار ارتباط تنگاتنگی با نوع بدنه آن دارد، ناچار به استفاده از دستهبندی بدنه خواهیم بود.
گیتار با بدنه چوبی توخالی
انواع گیتارهای آکوستیک
گیتار آکوستیک گیتاری است که وسیلهای جز بدنه آن صدای سیمها را تقویت نمیکند، صدای سیمها تنها در بدنه? چوبی توخالی آن تقویت میشود و به گوش میرسد. این نوع از گیتار معمولاً شش سیم فلزی دارند که ضخامت آنها از زیرترین سیم تا بمترین سیم بهطور معمول بین 13 تا 56 هزارم اینچ میباشد. بدنه از اتصال صفحه چوبی پشتی، صفحه چوبی جلویی، و دو قسمت چوبی انحنادار کناری ساخته میشود، که صفحه? بالایی معمولاً دارای سوراخ یا سوراخهای بزرگی است که به واسطه شکل و محل قرار گرفتنشان میتوانند ویژگیهای آکوستیکی خاصی به ساز بدهند.
گونه? اسپانیایی گیتار آکوستیک با عنوان گیتار فلامنکو شناخته میشود؛ که نامش را از سبک فلامنکو گرفتهاست. گیتار زمانی وارد موسیقی فلامنکو شد که اسپانیاییها فلامنکو را با سازهای دیگری مینواختند. پس از آن گیتار به شدت بر این موسیقی تأثیر گذاشت و هماکنون کاملاً به آن وابستهاست.
انواع گیتارهای کلاسیک
اکولایزر یک گیتار الکتروآکوستیک
اصولاً باید گفت گیتار کلاسیک نوعی گیتار آکوستیک است. چون صدای آن بدون واسطه شنیده میشود. اما این نوع گیتار کمی با گیتارهایی که با عنوان گیتار آکوستیک شناخته میشوند تفاوت دارد. بدنه آن کمی کوچکتر بوده و در آن به جای سیمهای فلزی از سه سیم نایلونی و سه سیم فلز تنیده شده به دور ابریشم استفاده میشود، که به آن صدای نرم و آرامی میدهد. این ساز نسبت به سازهای دیگر ارکستر و نیز گیتار آکوستیک صدای کمتری دارد و تنها یک سبک مشخص از موسیقی را ارائه میدهد.
گیتار کلاسیک خود از گیتار فلامنکو که اسپانیاییها آن را به کار میبردهاند مشتق گشتهاست. بین گیتار کلاسیک و گیتار فلامنکو تفاوت نا چیزی وجود دارد، معمولاً گیتار کلاسیک از چوبهایی که رنگ قهوهای تیره دارند ساخته میشود و گیتارهای با چوبهای زرد و روشنتر از آن گیتارهای فلامنکو هستند. اسپانیاییها از ساز گیتار برای نواختن موسیقی خودشان یعنی فلامنکو استفاده میکردهاند که بعدها با شروع دوران کلاسیک در موسیقی اروپا عدهای از این ساز برای نواختن قطعات موسیقی کلاسیک استفاده کردند.
انواع گیتارهای الکتروآکوستیک
از لحاظ شکل نمیتوان تفاوت چندانی بین یک گیتار الکتروآکوستیک با یک گیتار آکوستیک پیدا کرد. اما از لحاظ صوتی گیتار الکتروآکوستیک روند الکتریکی را پیش میگیرد، بدین صورت که صدا توسط پیکاپ به شکل سیگنال الکتریکی درآمده و بعد از گذر از برخی ادوات الکتریکی، به وسیله آمپلی فایر تقویت میشود و سرانجام از طریق اسپیکرهای آمپلی فایر به گوش میرسد.
اگر تنظیمات خاصی برای آمپلی فایر (و افکت یا افکتها) نداشته باشیم، صدای این نوع گیتار با گیتار آکوستیک تفاوتی نخواهد داشت، با این تفاوت که حالا صدا تا حدود زیادی تحت کنترل میباشد. نوازنده بدون آنکه مجبور به تعویض ساز برای پیدا کردن صدای مورد نظرش باشد میتواند از طریق تنظیم اکولایزری که روی گیتار قرار دارد حالت صدا را تغییر دهد و با صدایی که مورد نظرش است نوازندگی کند.
گیتار با بدنه چوبی نیمه خالی
انواع گیتارهای جاز و بلوز
گیتار با بدنه چوبی توپر
انواع گیتارهای الکتریک
گیتار با بدنه فلزی
انواع رزوناتور
گیتارها را از جنبههای دیگری هم میتوان دستهبندی کرد:
از نظر طول گام دسته (Scale Size):
تنور (با گام دسته در حدود 21 تا 23 اینچ)
معمولی (با گام دسته در حدود 24 تا 25?5 اینچ)
باریتون (با گام دسته در حدود 26 تا 28 اینچ)
بیس (با گام دسته در حدود 30 تا 36 اینچ)
از نظر تعداد و جنس سیمها:
چهار و پنج سیم (معمول در انواع گیتار بیس)
شش سیم (معمول در انواع گیتار و گاهی در گیتار بیس)
از جنس فلز (معمول در انواع گیتار آکوستیک)
از جنس نایلون (معمول در انواع گیتار کلاسیک)
هفت و هشت سیم (گاهی در انواع گیتار الکتریک)
دوازده سیم به صورت شش سیم دوبله (گاهی در انواع گیتار الکتریک)
از نظر شیوه صدابرداری
آکوستیک (بدون واسطه توسط میکروفون)
الکتریک (با استفاده از پیکاپ)
منبع ها:ویکیپدیا ، دانلود آهنگ جدید